ภาพพระราชกรณียกิจชุดที่ 4

ราษฎร์น้อมถวายพระพรชัยมงคล

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ทรงครองราชย์ยาวนาน
ยิ่งกว่าพระมหากษัตริย์พระองค์ใดในประวัติศาสตร์ชาติไทย
ในรัชกาลของพระองค์ จึงมีพระราชพิธี
เนื่องในการฉลองสิริราชสมบัติในหลายวาระ
พสกนิกรชาวไทยต่างร่วมแสดงความจงรักภักดีเสมอมา

	พระราชพิธีกาญจนาภิเษก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครองสิริราชสมบัติครบ ๕๐ ปี ในพุทธศักราช ๒๕๓๙ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ตั้งการพระราชพิธีกาญจนาภิเษกขึ้น ในระหว่างวันที่ ๘ - ๑๒ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๓๙ ในโอกาสนี้ ข้าราชการ พ่อค้า ประชาชนทุกหมู่เหล่าได้จุดเทียนชัยถวายพระพรชัยมงคลพร้อมเพรียงกัน ณ ท้องสนามหลวงและทุกภูมิภาคทั่วประเทศ
	พุทธศักราช ๒๕๓๙ เป็นปีที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครองสิริราชสมบัติครบ ๕๐ ปี ซึ่งยาวนานกว่าพระมหากษัตริย์ทุกพระองค์ในอดีต ในโอกาสนี้ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้จัดงานฉลองสิริราชสมบัติครบ ๕๐ ปี พระราชทานชื่อพระราชพิธีว่า "พระราชพิธีกาญจนาภิเษก" โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดการพระราชพิธีอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุประดิษฐาน ณ พระเจดีย์บุษบกโลหะปราสาท วัดราชนัดดารามวรวิหาร เมื่อวันที่ ๒๗ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๓๘
	พระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี วันที่ ๙ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๙ ประชาชนชาวไทยทุกหมู่เหล่าต่างพร้อมใจกัน แสดงความจงรักภักดีและเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทรับเสด็จถวายพระพรชัยมงคลแด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่เสด็จออกมหาสมาคม ณ สีหบัญชร พระที่นั่งอนันตสมาคม พระราชวังดุสิต เนื่องในพระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี
	พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทักษิณานุปทานเนื่องในพระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี เมื่อวันที่ ๑๐ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๙ ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง
	นอกจากความปีติยินดีด้วยความจงรักภักดีของประชาชนชาวไทยแล้ว พระประมุข ประมุขและผู้แทนพระองค์จากพระราชวงศ์ต่างๆ ทั่วโลก รวม ๒๕ ประเทศ ยังได้เสด็จพระราชดำเนินและเสด็จมาร่วมในงานพระราชพิธีอันเป็นมหามงคลนี้ด้วย
	พระราชพิธีและงานพระราชกุศลประจำปีในรัชกาลปัจจุบัน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเป็นพระมหากษัตริย์ผู้ทรงยึดมั่นในขนบธรรมเนียมไทยเสมอมา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดการพระราชพิธีตามแบบโบราณราชประเพณี โดยให้ปรับตามความเหมาะสมและสอดคล้องกับสถานการณ์ของบ้านเมือง ปัจจุบันมีพระราชพิธีและงานพระราชกุศลประจำปี ดังนี้
	พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศล ทรงบาตรวันขึ้นปีใหม่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เปลี่ยนแปลงแบบอย่างการพระราชพิธีเนื่องในวันขึ้นปีใหม่ให้เหมาะสมแก่กาลสมัย โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์วันที่ ๓๑ ธันวาคมและทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทรงบาตร พร้อมด้วยผู้มาเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทในวันที่ ๑ มกราคม ที่สนามหน้าพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท แต่ในบางปีที่ประทับที่วังไกลกังวล จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ก็ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลขึ้น ณ พระราชฐานนั้น
	พระราชพิธีสังเวยพระป้าย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชพิธีสังเวยพระป้าย ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ในวันขึ้น ๑ ค่ำ เดือน ๑ ของจีน ซึ่งเป็นวันตรุษจีน
	พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลมาฆบูชา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปยังพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลมาฆบูชา ในวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓ ของทุกปี หากปีใดมีเดือน ๘ สองหน วันมาฆบูชาจะเลื่อนเป็นวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๔ ทั้งนี้ ก่อนวันมาฆบูชา จะพระราชทานอุทิศเทียนรุ่งไปจุดบูชาพระรัตนตรัย ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม วัดบวรนิเวศวิหาร วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม วัดราชประดิษฐ์สถิตมหาสีมาราม วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และวัดนิเวศธรรมประวัติ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
	พระราชพิธีเปลี่ยนเครื่องทรงพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปลี่ยนเครื่องทรงพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร ซึ่งพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สร้างเครื่องทรงประจำฤดูร้อน และฤดูฝน ถวายพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร ต่อมาพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สร้างเครื่องทรงสำหรับฤดูหนาวถวายอีก ๑ สำรับ โดยถือเป็นพระราชประเพณีเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปลี่ยนเครื่องทรงถวายตามลำดับ คือ วันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๔ ทรงเปลี่ยนเครื่องทรงฤดูหนาวเป็นเครื่องทรงฤดูร้อน วันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ ทรงเปลี่ยนเครื่องทรงฤดูร้อนเป็นเครื่องทรงฤดูฝน และวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๒ ทรงเปลี่ยนเครื่องทรงฤดูฝนเป็นเครื่องทรงฤดูหนาว
	พระราชพิธีสงกรานต์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดการพระราชพิธีสงกรานต์ เนื่องในเทศกาลสงกรานต์ของทุกปี โดยทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทักษิณานุปทาน ทรงพระราชอุทิศถวายแด่สมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง นอกจากนั้น ยังได้พระราชทานเครื่องราชสักการะ อันประกอบด้วย ต้นไม้ทอง ต้นไม้เงิน แพรแดง แพรดอก เทียน ธูปไม้ระกำ และน้ำหอมสรงพระ ให้กระทรวงมหาดไทยนำไปบูชาพระพุทธรูปในพระพุทธศาสนสถานสำคัญทั่วประเทศ
	พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญเป็นพระราชพิธีทางศาสนาพราหมณ์ที่ได้ปฏิบัติสืบต่อกันมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย โดยมุ่งให้เกิดความอุดมสมบูรณ์ด้านพืชพรรณธัญญาหาร ในสมัยรัชกาลที่ ๔ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ตั้งการพระราชพิธีพืชมงคล ซึ่งเป็นพิธีทางศาสนาพุทธเพิ่มขึ้นอีกพิธีหนึ่งเรียกรวมว่าพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญจัดขึ้นในเดือน ๖ ของทุกปี มีกำหนด ๒ วัน วันแรกเป็นการพระราชพิธีพืชมงคล ณ พระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม วันที่ ๒ เป็นการพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ณ มณฑลพิธี ท้องสนามหลวง ในรัชกาลปัจจุบัน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานพันธุ์ข้าวจากแปลงนาทดลองสวนจิตรลดาส่วนหนึ่งมาเข้าในพระราชพิธี อีกส่วนหนึ่งแบ่งบรรจุซองแจกจ่ายไปยังจังหวัดต่างๆ เพื่อมอบเป็นสิริมงคลแก่เกษตรกรทั่วประเทศ
	พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลวิสาขบูชา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลวิสาขบูชาเป็นการส่วนพระองค์ เมื่อวันที่ ๒๑ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๒๑ ณ วัดเขาเต่า อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
	พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลคล้ายวันสวรรคตพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร และพระราชกุศลทักษิณานุปทานพระบรมอัฐิสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก และสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จลง ณ ท้องพระโรงศาลาเริง วังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ในการทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทรงพระราชอุทิศถวายแด่พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนกและสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เมื่อวันที่ ๙ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๔
	พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลอุปสมบทนาคหลวง เป็นพระราชพิธีที่มีมาตั้งแต่รัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และได้ปฏิบัติสืบต่อกันมาจนถึงรัชกาลปัจจุบัน ผู้ที่จะได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เป็นนาคหลวง ได้แก่ พระราชวงศ์ ราชสกุลราชินิกุล ข้าราชการพลเรือนในพระองค์ ข้าราชการผู้มีตำแหน่งถวายงานฉลองพระเดชพระคุณในใต้เบื้องพระยุคลบาท เป็นต้น
	พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลเนื่องในวันอาสาฬหบูชา และเทศกาลเข้าพรรษา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดขึ้นในวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๘ และวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ ตามพระราชประเพณีที่ปฏิบัติกันมาแต่โบราณ โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ และพระบรมวงศานุวงศ์ เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเวียนเทียนประทักษิณรอบพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ๓ รอบ
	พระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดการพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ตั้งแต่พุทธศักราช ๒๔๙๔ เป็นต้นมา มีกำหนดพระราชพิธี ๒ วัน คือ วันที่ ๑๒ และวันที่ ๑๓ สิงหาคม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถเสด็จพระราชดำเนินไปทรงบำเพ็ญพระราชกุศล ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง ต่อมาในพุทธศักราช ๒๕๑๗ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดงานทรงบำเพ็ญพระราชกุศลเป็นการส่วนพระองค์ ในวันที่ ๑๒ สิงหาคม ณ พระที่นั่งไพศาลทักษิณ ในพระบรมมหาราชวัง
	พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ในพุทธศักราช ๒๕๓๙ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ณ วัดอรุณราชวราราม โดยประทับเรือพระที่นั่งนารายณ์ทรงสุบรรณรัชกาลที่ ๙ ไปในขบวนพยุหยาตราทางชลมารค
	พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลวันปิยมหาราช วันที่ ๒๓ ตุลาคม ซึ่งเป็นวันคล้ายวันสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินไปทรงวางพวงมาลาที่พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ณ พระลานพระราชวังดุสิต จากนั้นจึงเสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทักษิณานุปทาน ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง
	พระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดการพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา โดยในวันที่ ๕ ธันวาคม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงบำเพ็ญพระราชกุศล ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง และเสด็จออกมหาสมาคม เพื่อทรงรับการน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายพระพรชัยมงคลจากพระบรมวงศานุวงศ์ ข้าราชการทหาร และข้าราชการพลเรือน ทั้งนี้ ในวันที่ ๔ ธันวาคม ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้คณะบุคคลต่างๆ เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายพระพรชัยมงคลเนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษาประจำปี ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต

---

ดูเพิ่มเติม	บันทึกเหตุการณ์ตามปี_พ.ศ.